نخ دندان چیست و چه فوایدی دارد؟ آموزش نحوه استفاده از آن

دندان های شما جزو مهم ترین قسمت های صورت شماست؛ به دلیل اینکه وقتی می خندید یا وقتی که صحبت می کنید این دندان های شماست که مورد توجه دیگران قرار می گیرد. به همین دلیل مراقبت و نگهداری از دندان ها از اهمیت زیادی برخوردار است.

بهتر است قبل از آن که دندان های شما خراب و پوسیده شود یا مجبور به پرداخت هزینه های زیادی برای ترمیم دندان هایتان شوید از دندان هایتان با استفاده از خرید لوازم آرایشی و بهداشتی و روش های متفاوت مانند خرید نخ دندان محافظت کنید. اقدامات مختلفی را برای تمیز نگه داشتن دندان ها می توان انجام داد که یکی از آن ها استفاده مداوم از نخ دندان است.

راهنمای خرید و استفاده از نخ دندان

شاید تصور کنید خرید نخ دندان خیلی ساده است. اما در این مطلب به نکاتی پرداخته ایم که پیش از خرید نخ دندان باید از آنها باخبر باشید. احتمالا بارها توصیه های دندان پزشکان را درباره اهمیت کشیدن نخ دندان شنیده اید.

استفاده نکردن از نخ دندان به آسانی شما را در معرض آسیب لثه قرار می دهد. اما با گزینه های بسیاری که در بازار موجود است، ممکن است انتخاب و خرید نخ دندان مناسب کمی دشوار باشد. در این مطلب نکات مهمی را درباره خرید نخ دندان برایتان گفته ایم.

نخ دندان چیست؟

نخ دندان (دنتال فلاس) در اصل رشته ای از جنس نایلون و یا تفلون است که به منظور پاک سازی و برداشتن ریزه های غذا، پلاک دندانی و یا گاهاً برای از بین بردن پوسیدگی های خیلی سطحی بین دندانی از آن ها استفاده می شود.

عکس نخ دندان برای پاک سازی لای دندان

اهمیت استفاده از نخ دندان

متأسفانه اکثر مردم به دلیل عدم اطلاعات کافی از نحوه مراقبت از دندان و لثه های خود، رعایت بهداشت دهان و دندان را تنها در مسواک زدن میدانند؛ اما مسواک زدن فقط یک بعد از موارد این بهداشت را شامل می شود. تنها حدود 50% از پلاک درون دهان با مسواک زدن پاک می شود.

طبق تحقیقات در صورتی که مسواک زدن به همراه نخ دندان کشیدن انجام شود، موجب پاک شدن حدود 70% از پلاک ها می گردد. با کشیدن نخ دندان امکان دسترسی به مناطقی که مسواک زدن آن مشکل است (خصوصا بین دندان و زیر خط لثه که پلاک دندان در آنجا جمع می شود)، فراهم می گردد.

بخش مهمی از بهداشت مرتب دهانی، نخ کشیدن دندان است. بین عدم استفاده از نخ دندان و ابتلا به بیماری های لثه، ارتباط مستقیمی وجود دارد. در صورت استفاده نکردن از نخ دندان، پلاک (لایه نازکی از میکروب و باکتری) بین دندان هایی که مسواک قادر به تمیز کردن آنها نیست، باقی خواهد ماند. در همین نواحی بیشترین پوسیدگی ها رخ می دهد. با گذشت زمان انواع خطرناکتری از باکتریها در رسوبات قرار می گیرند و با ترشح مواد سمی سبب خارش و سوزش لثه ها می گردند و در صورت درمان نشدن، احتمال ابتلا به «پیوره لثه» نیز وجود دارد.

فواید استفاده از نخ دندان

• استفاده از نخ دندان مؤثرترین ابزار جهت نظافت دقیق دندان ها و جلوگیری از پوسیدگی آنها به شمار میرود.
• پزشکان توصیه می کنند روزانه از نخ دندان حداقل یک بار استفاده شود، زیرا از آلودگی لثه و تجمع جرم ما بین دندانها جلوگیری میکند.
• فقط برای بیرون آوردن غذا از بین دندانها از نخ دندان استفاده نمیشود، بلکه حتی اگر هیچ غذایی بین دندانها نباشد، بازهم باید حداقل یک بار در شبانه روز از نخ دندان استفاده کرد.
• برای خوش بو کردن دهان، استفاده از نخ دندان با اسانس نعنا گزینه خوبی است.
• محققان دریافتند استفاده از نخ دندان می تواند مانع سکته قلبی یا مغزی نیز شود. همچنین می توان با استفاده از نخ دندان بسیاری از بیماری های دستگاه گوارش را از بین برد. زیرا خطر مریض شدن با نبود جرم دندان کمتر میشود.
• از همان روز اول استفاده، مزایای استفاده از نخ دندان آغاز می شود. نخ دندان دارای امتیازات بسیاری برای لثه و دندان ها می باشد. غفلت در استفاده از آن، غفلت در حفظ سلامتی دندان و لثه است.

نخ دندان جای مسواک را نمی گیرد

مضرات نخ دندان کشیدن

استفاده از نخ دندان چنین ضرری ندارد و نخ دندان کشیدن نمی تواند فرد را دچار مشکل کند، اما موارد کمی وجود دارد که انجام نخ دندان به روش اشتباه ممکن است باعث ایجاد اختلال شده باشد. برخی از مضرات احتمالی نخ دندان را بشناسید.

1 - وقتی الیاف نخ آن خوب نباشد

مارک های کمی وجود دارند که از نخ های خشن استفاده می کنند که در درازمدت آسیب زیادی به بار می آورند. نخ های نخ دندان به دو صورت واکس دار و بدون موم در دسترس هستند. حالا اینکه کدام نخ بهتر است ممکن است تصمیم گیری آسان نباشد و می توان آن را بر اساس اولویت های فردی یا طبق پیشنهاد دندانپزشک انتخاب کرد.

2 - فرآیند معیوب نخ دندان کشیدن

افرادی که نخ دندان کشیدن را بلد نیستند، در نهایت به لثه هایشان آسیب میرسانند. نخ دندان کشیدن باید در حرکت رو به بالا یا پایین انجام شود. نباید به عنوان چوب بری که چوب را اره می کند استفاده شود.

هنگامی که این فرآیند به طور دقیق انجام نشود، ممکن است باعث آسیب به دندان ها و یا لثه شود. این یکی از رایج ترین معایب نخ دندان کشیدن است، زیرا اکثر مردم از روش استفاده صحیح نخ دندان بی اطلاع هستند.

عکس نخ دندان کمانی و نحوه کشیدن آن

شما نباید بیش از یک یا دو دقیقه برای کشیدن نخ دندان وقت بزارید، مگر در مواردی که دندانپزشک شما توصیه کرده است.

3 - وسواس نخ دندان

وقتی صحبت از نخ دندان کشیدن به میان می آید، تعداد کمی از مردم در مورد آن وسواس نشان می دهند، نخ دندان کشیدن بیش از حد یا بیش از حد تهاجمی می تواند فشار زیادی به لثه وارد کند. با این حال، یکی دیگر از معایب رایج نخ دندان کشیدن این است که می تواند به خط لثه آسیب برساند، در نتیجه لثه ها را در برابر آسیب بیشتر آسیب پذیر می کند.

نوع نخ دندان را چطور انتخاب کنیم؟

برای انتخاب نوع نخ دندان نکات زیر را در نظر بگیرید:

۱) ضخیم یا نازک؟

اگر فواصل بین دندان هایتان زیاد است، نخ دندان ضخیم را انتخاب کنید. اگر یک نخ دندان معمولی به راحتی بین دندان های تان حرکت می کند یعنی فاصله دندان های تان زیاد است. نخ دندان ضخیم فضای باز بین دندان ها را به خوبی پوشش می دهد. بعضی نخ دندان ها به شکل نوار پهن هستند که به خوبی می توانند بین تمام سطوح دندان های فاصله دار حرکت کنند.

برای دندان های کیپِ هم، نخ های دندان نازک تر خریداری کنید. اگر دندان های تان به شدت به هم فشرده اند نخ دندان نازک تر مناسب تر است. اگر دندان های کیپ دارید، نوار دندان یا نخ دندان ضخیم بین دندان های تان خوب حرکت نمی کنند و ممکن است احساس درد کنید.

عکس استفاده از نخ دندان برای تمیز کردن لای دندان ها

۲) موم دار یا بدون موم؟

برخی نخ دندان ها روکش موم مانندی دارند (waxed floss) که سبب می شود راحت تر بین دندان ها حرکت کند و ریش یا پاره نشود. هنگامی که روی این نخ دندان دست می کشید، می توانید نرمی آن را حس کنید.

به دلخواه می توانید نخ دندان موم دار یا بدون موم (Unwaxed floss) انتخاب کنید. این مورد کاملا سلیقه ای است و می توانید هر کدام را که دوست دارید انتخاب کنید. با این حال برای دندان های متراکم تر استفاده از نوع موم دار آن آسان تر است.

یکی از مزایای نخ دندان بدون موم این است که وقتی آن را روی دندان تمیز می کشید صدای جیرجیر می دهد. به این ترتیب می توانید بفهمید که دندان های تان تمیز شده است. اگر دندان هایتان را ارتودنسی کرده اید، بهتر است از نخ دندان موم دار استفاده کنید. چون نخ دندان بدون موم لای دندان ها گیر می کند.

۳) طعم دار یا بدون طعم؟

این مورد هم کاملا سلیقه ای است. طعم دار بودن نخ دندان ارتباطی به کیفیت و عملکرد آن ندارد و قند یا کالری به آن اضافه نمی کند. نخ دندان طعم دار می تواند نخ کشیدن را برایتان لذت بخش کند و بیشتر ترغیب شوید که این کار را انجام دهید. طعم نخ دندان از انواع میوه ها و گیاهان گرفته می شود.

۴) نایلونی یا لاستیکی؟

به جنس نخ دندان توجه کنید. نخ دندان عموما دو نوع است: تک رشته ای و چندرشته ای. نخ دندان چندرشته ای معمولا از جنس نایلون است درحالی که نخ دندان تک رشته ای از جنس لاستیک یا پلاستیک است. نخ دندان نایلونی معمولا رایج تر و ارزان تر است. بااین حال انتخاب آن باز هم به سلیقه شما بستگی دارد.

عکس نخ دندان یک بار مصرف

یکی از مزایای نخ دندان چند رشته ای این است که استفاده از آن می تواند به شما نشان دهد که نیاز به مراجعه به دندان پزشک دارید. به عنوان مثال اگر دندان پرشده ای دارید که به خوبی با سایر دندان ها هماهنگ نیست یا اگر جرم لای دندان هایتان وجود دارد، نخ دندان چند رشته ای حتی پس از یک دور کشیده شدن بین دندان، ساییده می شود و رشته هایش از هم جدا می شود. این می تواند برای شما نشانه ای از مشکلات دندانی باشد.

نخ دندان تک رشته ای نسبت به چند رشته ای جدیدتر است و به همین دلیل گران تر هم هست. برخی افراد می گویند که این نخ دندان راحت تر لای دندان ها حرکت می کند. این نخ از نوع نایلونی آن محکم تر است، بنابراین اگر با پاره شدن یا ریش شدن نخ دندان مشکل دارید، این نخ دندان مطمئنا برایتان بهتر است.

پیشنهاد مطالعه : مسواک ارتودنسی یا بین دندانی چیست؟

نحوه استفاده از نخ دندان

نخ دندان کشیدن یک عادت مهم در بهداشت دهان و دندان است. این کار مواد غذایی که بین دندان های شما گیر کرده را خارج می کند و باعث تمیزی دندان ها می شود. همین روش ساده باعث کاهش باکتری ها و پلاک ها در دهان می شود. پلاک یک لایه چسبناک است که روی دندان ها شکل می گیرد و در نهایت منجر به ایجاد حفره و بیماری های لثه می شود.

به دلیل اینکه در هنگام نخ دندان کشیدن باید از دست خود استفاده کنید و دست وارد دهان می شود، لازم است حتما قبل از استفاده، دست های خود را بشویید. ابتدا نخ دندان را دور انگشت وسط یا انگشت اشاره یک دست خود بپیچانید و یک مقداری از طرف دیگر نخ دندان را هم در انگشت وسط یا اشاره دست دیگر خود نگه دارید.

مطمئن شوید مقدار کافی از نخ دندان را جدا کرده باشید زیرا برای تمیز کردن دندان ها به مقداری کافی از نخ دندان نیاز است و سعی کنید حدود 1 تا 2 اینچ بین دو دست فاصله وجود داشته باشد و در مرحله بعد از انگشتان اشاره خود برای هدایت نخ بین دندان ها استفاده کنید.

با استفاده از حرکت زیگ زاگی نخ دندان را بین دندان ها حرکت دهید و مطمئن شوید نخ دندان به اطراف دندان برخورد نکند. بهتر است برای بالا رفتن کارایی نخ دندان آن را به صورت c شکل در اطراف دندان قرار دهید. نخ دندان را به بالا و پایین و بین لثه ها بکشید و قسمت های پشت دندان را فراموش نکنید. همین طور که کار را از یک دندان به دندان دیگر انجام می دهید سعی کنید قسمت جدیدی از نخ دندان را از بین دست ها آزاد کرده و از آن استفاده کنید.

تصویر کارتونی نخ دندان و دندان

اگر موقع کشیدن نخ دندان لثه خون آمد چه کار کنیم؟

اگر در هنگام استفاده از نخ دندان، لثه دچار خونریزی شد به آن معنا است که مشکلی وجود دارد: شاید لثه شما التهاب داشته باشد. این التهاب لثه در اثر وجود جرم و بیمارى لثه ایجاد میشود.

در صورتی که حین نخ دندان کشیدن لثه دچار خونریزی شد نباید انجام عمل نخ دندان کشیدن متوقف گردد. بلکه باید به مدت 7 تا 10 روز به همراه قرقره کردن آب نمک در دهان انجام شود. هر چه نواحی بین دندان ها تمیز شود، التهاب کمتر و خونریزی شما کمتر می شود. بنابراین دنتال فلاس کشیدن همراه با خون ریزی نشان دهنده یک مشکل است.

چه زمانی از نخ دندان استفاده کنیم؟

استفاده از آن هم بعد و هم قبل از مسواک زدن تاثیرگذار بوده و هرکدام مزایای خاص خود را دارد اگر در ابتدا از آن استفاده کنید از این طریق غذاهای اضافی از بین می روند و مسواک زدن راحت تر است و از طرف دیگر اگر بعد از مسواک زدن از آن استفاده کنید پلاک بین دندان ها از بین می رود و تاثیر زیادی بر سالم نگهداشتن دندان هایتان دارد.

برخلاف مسواک زدن که روزی چند بار انجام می شود کشیدن نخ به صورت یک بار در روز کافی است. بسیاری از افراد ترجیح می دهند این کار را در شب انجام دهند تا هم غذاهایی که در روز خورده اند از بین برود و جلوی رشد باکتری ها را بگیرند و هم از ساخته شدن پلاکت ها جلوگیری شود.

بهترین برند های نخ دندان کدامند؟

امروزه برند های تولیدکننده نخ دنیا کم نیستند. رقابت برای تولید زیاد و استفاده از حداکثری بازار فروش گاهاً باعث شده تا کیفیت تحت الشعاع قرار بگیرد. شاید بالغ بر ده ها برند ایرانی با کیفیت و هزاران برند خارجی شناخته شده کار تولید نخ دندان را انجام می دهند. بنابراین انتخاب بهترین نخ دندان گاهاً کاری بسیار دشوار می شود.

عکس نحوه استفاده از نخ دندان و تمیز کردن دندانها

نکته مهمی که در انتخاب نخ دندان باید در نظر داشته باشید، متناسب بودن ضخامت نخ دندان با دندان های شما و کیفیت بالای نخ آن می باشد. در ضمن توجه داشته باشید برخی از برندهای نامعتبر از مواد شیمیایی ناشناخته هم در ترکیبات تولیدی خود به جای موم استفاده می کنند.

در اینجا ما لیستی از بهترین برندهای خارجی نخ دندان در دنیا برای شما آماده کرده ایم که برخی از این برندها حتی در ایران هم فروش خوبی دارند:

• نخ دندان رادیوس وگان
• نخ دندان دکتر تونگ
• نخ دندان دن تک
• نخ دندان ریچ دنتو تپ
• نخ دندان گام ایز
• نخ دندان بنسر
• پی فلوس
• کرست

و اما بهترین برندهای نخ دندان در ایران عبارتند از:

• نخ دندان مینا
• نخ دندان ارکید
• نخ دندان پنبه ریز
• مرجان
• لمسر
• اطلس

آیا نخ دندان های الکتریکی کاربردی هستند؟

نخ دندان های الکتریکی جایگزینی برای افرادی هستند که به سختی از نخ دندان استفاده می کنند. اکثر نخ دندان های الکتریکی دارای دسته های ارگونومیک هستند و بعضی از انواع دارای سرهای زاویه داری هستند که دسترسی به دندان های عقب را آسانتر می کند.

عکس نخ دندان یک بار مصرفی و نحوه استفاده از آن

همچنین، نخ دندان های الکتریکی، با تحریک لثه ها، باعث افزایش سلامتی دهان می شوند. اما کودکان، سالمندان و یا هر کسی که دارای چانه ناپایدار است، نباید از یک نخ دندان الکتریکی بدون نظارت استفاده کند.