گتر کوهنوردی چیست، انواع آن کدام است و چه کاربردهایی دارد؟

قبل از کوهنوردی لازم است نکات زیادی بدانید. اصول تغذیه در کوهستان، اصول پیاده روی صحیح در کوهنوردی، لوازم کوهنوردی از قبیل کفش کوهنوردی، دستکش کوهنوردی و ... از جمله این نکات هستند.

دانستن این نکات شما را از دردسرهای احتمالی دور می کند. مثلا در حین کوهنوردی، ممکن است خار و خاشاک، آب، برف، شن و ماسه و ... وارد کفش تان شود و شما را دچار دردسر کند. در چنین مواقعی، گتر می تواند حد فاصل بین کفش و شلوار را بپوشاند و اجازه ورود چیزی به درون کفش را ندهد.

راهنمای خرید گتر کوهنوردی

کوهنوردان در زمستان و تابستان گتر را همراه خود دارند چرا که باران شبنم گل و برف در تمام طول سال باعث خیس شدن شلوار جوراب و کفش می شوند. پاهای نمناک، انگشتان سرد، شلوار پاره یا حتی یک سوراخ در شلوار گرتکس شما می تواند فاجعه به بار آورد. برای اجتناب از سرمازدگی پاها انتخاب درست گتر اهمیت بسزایی دارد.

حال مهم ترین سوال این است که گتر مناسب برای کوهنوردی چه ویژگی هایی دارد؟ چگونه باید استفاده شود؟ در ادامه این مقاله از طوطی کالا قصد داریم شما را با گتر کوهنوردی و انواع آن آشنا کنیم.

گتر کوهنوردی چیست؟

گترهای کوهنوردی (به انگلیسی Gaiter) یک محافظ پارچه ای است که به طور خاص در میان ساق پا و کفش قرار می گیرند و ساق پا را از رطوبت، خیسی و در کل سرما محافظت می کنند. گتر تقریبا شبیه به یک آستین است که در انتهای آن قلاب یا بندی برای اتصال به کفش تعبیه شده باشد. به علاوه در بالای آنها یک بند یا کش قرار داده میشود تا در زمان حرکت فرد، پایین نیایند.

اگر ساق پا خیس شود، فقط چند ساعت کافی است تا درد را احساس کنید. تنها کاربرد آن ها بر روی ساق نیست و طراحی گترها به صورتی است که بر روی کفش قرار می گیرند و حتی مانع رفتن سنگ ریزه ها، قطرات باران و ... به داخل کفش می شوند.

این گترها با عایق بودن در برابر آب، سرما، سنگ ریزه و ... باعث می شوند که گرمای بدن و پا حفظ شود و در طول کوهنوردی و طبیعت گردی پرانرژی باشید و حس خستگی کمتری را احساس کنید.

چرا همراه داشتن گتر در کوهنوردی اهمیت دارد؟

حتما روزهای برف و بارانی شده که در کوهنوردی آب به کفش شما وارد شده یا شاید در زمین های شن و ماسه ای تجربه مشابهی داشته اید. همین باعث خیس شدن کفش تان هم شده!

در چنین مواقعی گتر کوهنوردی که استفاده می کنید، حد فاصل بین کفش و شلوارتان شده و اجازه ورود چیزی به کفش تان نمی شود. گتر در واقع بیشتر از این ها در کوهنوردی کاربرد دارد. مثلا در تابستان یا بهار که کوهنورد همراهش می برد، بخاطر باران، شبنم گل می باشد که این باعث خیس شدن شلوار، جوراب و کفش تان می شود.

حالا فکر کنید پاهای نمناک، انگشتان سرد، شلوار پاره یا حتی سوراخی در شلوار گرتکس تان ممکن است چه فاجعه بزرگی به بار آورد.

استفاده از گتر طبیعت گردی در هنگام انجام ورزش در زمستان

انواع گتر بر اساس نوع فعالیت

گترها بر اساس نوع فعالیت، به انواع مختلفی تقسیم می شوند؛ قصد هر یک از فعالیت هایی مثل پیاده روی، یخ نوردی، صخره نوردی رانینگ و... که داشته باشید، باید گتر مناسب را انتخاب کنید.

گتر طبیعت گردی

این کترها معمولا از پارچه های قابل تنفس و سبک ساخته می شوند و معمولا در برابر نفوذ گرد و خاک مسیر و پاشش قطرات آب به درون پوتین، تا حد نسبتا قابل قبولی محافظت ایجاد می کنند. برخی از مدل ها کاملا ضد آب هستند. اما نمی توان از این نوع گتر در برنامه های سنگین و طولانی استفاده کرد. به دلیل جنس و نوع کاربردشان عمر کم تری هم دارند.

گتر مخصوص پیاده روی

این گترها بسیار سبک و ساده هستند و امکان ورود هوا در آن وجود دارد و طراحی شده اند تا در پیاده روی های روزانه و حتی موقع دویدن، ار نفوذ آب به داخل کفش جلوگیری کنند. معمولا ضد آب نیستند و فقط قطرات آب پاشیده شده بر روی خود را تا حدی پس می زنند.

گتر کوهنوردی

گترهای کوهنوردی معمولا جنس پارچه مقاوم تری دارند و برای استفاده در شرایط سخت و طولانی طراحی شده اند. برخی از آن ها علاوه بر ضد آب بودن دارای یک لایه بیرونی برای محافظت بیش تر هم هستند. نفوذ برف و باران در این گتر ها تقریبا غیر ممکن است و حتی در مقابل یخ زدگی هم تا حدی مقاومت دارند.

خرید انواع مختلف گتر کوهنوردی با کیفیت بالا و قیمت مناسب از دیجی کالا

گتر یخ نوردی

بسیار مقاوم طراحی شده و خاصیت ضدآب فوق العاده ای دارد.

گترهای خاص

برخی دیگر از گترها نیز برای استفاده های خاص تولید می شوند. مثلا گتر دوچرخه سواری، گتر اسکی، گتر یخ نوردی و... که هر کدام با توجه به شرایط و نوع ورزش مرتبط، دارای ویژگی های متناسب با آن هستند.

ارتفاع گتر

گترها بسته به نوع فعالیت و میزان محافظت، معمولا در سه ارتفاع تولید می شوند!

• ارتفاع کم (تا بالای قوزک): این ها کوتاه ترین نوع گتر هستند و معمولا برای پیاده روی سبک یا حتی دویدن از آن استفاده می شود.
• ارتفاع متوسط (تا ساق پا): ارتفاع این گتر ها بین 8 تا 12 اینچ است و برای پیاده روی های کوهستانی و طبیعت گردی سبک گزینه های مناسبی هستند.
• ارتفاع زیاد (تا زانو): ارتفاع این دسته از گترها بین 15 تا 18 اینچ است و تا زیر زانو کشیده می شوند. این سایز گتر برای کوهنوردی و شرایط سخت بسیار مناسب است. زیرا که محافظت خوبی را از مچ تا زیر زانو فراهم می کند.

اندازه های متفاوت گتر کوهنوردی

انواع گترها از نظر جنس

مواد گتر شما بر روی وزن کلی و همچنین میزان عایق بندی، تنفس و ضدآب بودن آن ها تأثیر می گذارد. مواد نقش مهمی در میزان راحتی و عملکردی دارند که از آن ها خواهید گرفت.

• گتر Gore-Tex : گترهای GORE-TEX مناسب برای افرادی است که قرار است تمام روز این گترها را بپوشند و زمان زیادی را در آن ها بگذرانند. این پارچه چند لایه و مشهور با قابلیت تنفس پذیر، ضدآب و ضدباد می باشد که برای استفاده در برف و محیط های مرطوب مناسب است.
• گتر Cordura nylon : این پارچه که بافت فوق العاده زمخت و محکمی دارد، مقاوم در برابر سایش یخ، صخره و دندانه های کرامپون می باشد.
• گتر Coated nylon : تهیه شده از پارچه نایلون پوشش دار و سبک هستند، جنس گترهای ساده و غیرحرفه ای معمولاً از این پارچه است که مناسب برای کوهپیمایی های سبک، سرعتی و در شرایط سنگ ریزه ها و یا علفزارهای مرطوب می باشند. گترهای تولید شده با نایلون روکش دار پلی اورتان معمولاً بسیار سبک هستند. پس اگر در برنامه هایتان پیاده روی های کوتاه مدت وجود دارد یا خواسته شما از گتر محافظت در مقابل رطوبت، یا شن و ماسه است؛ این جنس از گتر مناسب شماست.
• گتر Schoeller fabrics : این نوع بافت انعطاف پذیری و قابلیت کشسانی بالایی دارد و برای استفاده در شرایط آب و هوایی نرمال مناسب است.

ویژگی های یک گتر کوهنوردی مناسب

• ضد آب بودن: متداول ترین کاربرد گتر جلوگیری از خیس شدن کفش و در نهایت پاها است. معمولا گترها خاصیت ضد آب بودن دارند که می تواند در شرایط آب و هوایی ایران بسیار مفید باشد. اگر کمی گتر سنگین تری انتخاب کنید که دو پوششه باشد باز هم می توانید این خاصیت را تقویت کنید. اگر به فکر کوهنوردی در برف و باران هستید، حتما به دنبال گترهای ضد آب بگردید.
• حفظ گرمای پا : از دیگر ویژگی های یک گتر مناسب این است که باید پا را گرم کند تا در طول صعود، حس لذت را به انسان القا نماید. گتر به صورت یک لایه اضافی باید در نگهداری گرمای بدن کمک کند تا خون بدن از حد معمول سردتر نشود و انگشتان پا دچار سرمازدگی نشوند.
• ضد حشره بودن: برخی از گترها مخصوص استفاده در جنگل ها هستند. جایی که حشرات زیادی هم دارد. برخی از افراد به نیش و گزش آن ها حساسیت دارند. در این نوع مواقع به دنبال گترهایی باشید که خاصیت ضد حشره بودن داشته باشند. این گترها می توانند در برابر نیش حشرات و عنکبوت ها و حتی سایش و حساسیت های ناشی از گیاهان جنگل مقاومت کنند.
• ضد سایش بودن: گترها باید از جنسی باشند که در مقابل ساییدگی مقاومت کنند. این ساییدگی ممکن است سایش سنگ و یخ باشد و یا ساییدگی خود گترها به هنگام حرکت به یک دیگر!
• بند کشی: بندهای کشی که در قسمت های مختلف گتر به کار می رود باعث می شود پوشیدن گتر راحت تر شده و نفوذپذیری آن کاهش پیدا کند.
• روکش نایلونی: روکش نایلونی باعث مقاومت بیشتر گتر و بالابردن قدرت آن در برابر نفوذ رطوبت و گرد و خاک می شود.
• زیپ یا چسب: گترها باید دارای زیپ یا چسب محکم باشند تا بتوان به راحتی آن ها را باز و بسته کرد و پوشید. در ضمن این بخش کمک می کند گتر در حین حرکت باز نشود.
• سگگ کفش: گتر باید در قسمت جلویی خود سگکی برای اتصال به بند کفش داشته باشد. این کار از بالا رفتن گتر جلوگیری می کند و آن را بر روی بندها نگه می دارد تا رطوبت از آن ناحیه نیز وارد کفش نشود.
• بند زیری: تمام گترها باید دارای بند زیری محکم باشند. این بخش در زیر کفش بسته می شود و باعث می شود گتر در تمام مدت اطراف کفش را محافظت کند. بند ضعیف می تواند به سادگی در برخورد با سنگ و سایش در زیر کفش، پاره شود!

به طور کلی یک گتر کوهنوردی ایده آل باید تمام ویژگی های گفته شده را داشته باشد تا علاوه بر جلوگیری از خسارت های جانی، باعث کاهش خسارت های مالی به فرد صعود کننده شود.

نحوه پوشیدن و استفاده از گتر کوهنوردی

نحوه پوشیدن گتر

گتر را کاملا باز کنید و بند زیری آن را ببندید. آن را بپوشید و اندازه بند زیری آن را تست کنید. اگر کوتاه یا بلند بود، مجددا بند زیری را تنظیم کنید. بند باید در فرو رفتگی جلوی پاشنه پا جای بگیرد تا موقع حرکت، لگدمال و کوبیده نشود! گتر را بپوشید و بند را در زیر کفش قرار دهید.

فراموش نکنید که سگگ بند کفش باید به سمت بیرون پا باشد تا در حین حرکت به پای دیگر برخورد نکند. سگگ بند را در صورت وجود بر روی جلویی ترین بخش بند کفش قرار دهید. پس از پوشیدن گتر، زیپ یا چسب آن را نیز ببندید. در نهایت نیز کش های وسط و بالای گتر را در صورت وجود محکم کنید. به همین سادگی!

نظرات استفاده کنندگان گتر

موافق ها

• گتر یک لایه اضافه محافظتی ایجاد می کند. با استفاده از گتر در مدت زمان طولانی پای شما از رطوبت یخ و برف در امان می ماند. همچنین از نظر برخی دیگر در نبود برف این ابزار باعث عدم ورود شن و ماسه به کفش می شود.
• این ابزار پا را در مقابل کرامپون و چیزهای تیز خارجی حفظ می کند. نظر آنان بر این اساس است که شلوار و کفش به وسیله گتر در برابر پاره شدن حفظ می شود.
• خشک کردن گتر در برنامه های چند روزه آسانتر از خشک کردن شلوار و جوراب می باشد.

مخالف ها

• گتر باعث داغ کردن پا میشود. همچنین تنفس کفش و پایین تنه را کم می کند. خود این ابزار می توان باعث ایجاد رطوبت در پا در نتیجه عرق کردن شود. اگرچه استفاده از پارچه های تنفسی این مشکل را تاحدودی حل کرده است. اما در صورتیکه در هوای نسبتا گرم صعود می کنید، شاید ترجیح بدهید از این ابزار استفاده نکنید.
• پوشیدن و درآوردن آن سخت است. به خصوص در زمانی که با کفشهای گتر سرخود مقایسه می شوند. بعضی از مدلهای گتر دارای زیپ نیستند و باید پیش از کفش پوشیده شوند. برخی از انواع زیپ دار در زمستان دردسر خود را دارند.
• در بعضی شرایط ارزش پوشیدن ندارند.

خرید اینترنتی بهترین و با کیفیت ترین مدلهای گتر کوهنوردی با قیمت ارزان

نحوه مراقبت از گتر کوهنوردی به چه صورت است؟

بیشتر گترها را می توان پس از استفاده به سادگی آبکشی کرد، اما اگر گتر کوهنوردی ضدآب انتخاب کرده اید. می توانید هر پنج یا شش بار بعد از استفاده آنها را بشوید. در غیر این صورت، کثیفی، عرق و روغن های موجود در پوست باعث کاهش اثربخشی آنها می شود.

اگر یک وصله یا پارگی در گترهای خود دارید، که ممکن است در صورت پوشیدن کرامپون اتفاق بیفتد، می توانید از کیت ها یا نوارهای چسب استاندارد برای سوراخ یا پارگی استفاده کنید.

کلام آخر

از گتر می توانید در شرایط مختلفی استفاده کنید. می توان آن را در کویر و بیابان پوشید تا از ورود خاک و گرد و غبار به درون کفش جلوگیری کنید. می توانید در باران از گتر استفاده کنید تا باران از بالا به درون کفش شما نفوذ نکند.

هم چنین در برف هم گتر می تواند پوشش خوبی برای محافظت پاها باشد. برخی از گترها دارای لایه ای حوله مانند برای گرمایش هم هستند! اما انتخاب گتر درست نکته مهمی ست که باید به آن دقت کنید. اگر شما هم تجربه استفاده از گتر را دارید، آن را در بخش دیدگاه ها با سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید.